Kraamtijd voor een nieuwe wereld
~ van de oude gebruiken naar onze manier
De eerste veertig dagen van je kraamtijd zijn een unieke periode. Het is een kort seizoen in het leven dat volgt op de bevalling van je kind – een periode van bijna zes weken die aanbreekt na talloze weken zwangerschap en een bevalling van wie weet hoeveel uren – een tijd waarin je herstelt van de bevalling, je baby zich langzaam ontpopt in de wereld van felle lampen en geluiden, en waarin jullie je samen wijden aan het smeden van jullie band buiten de baarmoeder. Hoewel kortstondig, is het een tijd van wonderbaarlijke intensiteit en waanzinnige aanpassing. Je lichaam transformeert – opnieuw – en je hart pulseert met meer emoties dan je ooit voor mogelijk hield. Je inwendige ritmes schieten heen en weer terwijl dagen en nachten samensmelten. Je uithoudingsvermogen en geduld worden als nooit tevoren op de proef gesteld. Je banden met de wereld zoals je die eerder kende worden losser, of worden zelfs doorgesneden, en het gevoel over wie je bent begint te veranderen. In andere tijden, en op andere plekken in de wereld, werd de postnatale periode van heling en aanpassing verwacht en toegestaan. Na de ingrijpende en veeleisende ervaring van de bevalling, werd het als bijzonder noodzakelijk gezien voor het hele gezin – en voor de maatschappij in het algemeen – dat een vrouw de eerste veertig dagen de tijd kreeg om te helen en te rusten. Het was de bedoeling dat andere mensen in haar gemeenschap haar zouden voeden, koesteren, en zouden vrijstellen van al haar verantwoordelijkheden, zodat zij zich maar op één ding zou hoeven te richten: een gezonde en gelukkige overgang van zwanger zijn naar moederschap.
Een speciale tijd voor postnataal herstel zou kunnen helpen om toekomstige ziekte op afstand te houden.
De eerste 40 dagen
Voor de eerste 40 dagen – of soms de eerste 30 of 21 dagen, naargelang de culturele gewoonten – bleef een moeder afgezonderd van het drukke leven, knus in huis met haar baby dichtbij. Ze kreeg speciale maaltijden om haar energie weer op te bouwen, opgebruikte voedingsstoffen weer aan te vullen, en haar lichaam te helpen om melk te maken. Ze volgde traditionele gebruiken om uitgerust en warm te blijven, en uitputting en een tekort aan voedingsstoffen te voorkomen. Men begreep dat de nieuwe moeder net zo kwetsbaar was als haar pasgeborene, met haar eigen behoefte aan een constante stroom van aandacht en zorg. Een speciale tijd voor postnataal herstel zou kunnen helpen om toekomstige ziekte – en, al even belangrijk, depressie – op afstand te houden. Tegenwoordig worden we ons in het Westen bewust van het belang van het cocoonen van de baby in de weken volgend op de geboorte. Het inzicht dat hij (of zij) nog niet helemaal klaar is voor een kennismaking met de buitenwereld als hij tevoorschijn komt, en zich nog in een vroege ontwikkelingsfase bevindt die inmiddels bekendstaat als ‘het vierde trimester’, heeft ons laten inzien hoe waardevol het is om hem een aantal weken dichtbij en beschut te houden, zodat hij langzaam en gestaag kan overschakelen op het leven buiten de baarmoeder. Maar op een of andere manier zijn we de aloude wijsheid vergeten dat deze speciale cocon van zorg zich ook zou moeten uitstrekken tot de moeder. In die eerste veertig dagen, die grofweg overeenkomen met de zes-weken-fase die door westerse medici wordt aangemerkt als de postnatale periode, leren de oude gebruiken ons dat zich een geweldige kans voordoet aan vrouwen.
Stevige basis
Gedurende deze tijd kan zij zichzelf nieuw leven inblazen en haar reserves aanvullen, en daarmee een stevige basis leggen vanwaaruit de eisen van het moederschap het hoofd kunnen worden geboden (of dat nu voor de eerste keer is, de tweede keer of vaker). Daarbij leren ze ons dat een moeder met de juiste postnatale zorg haar reproductieve gezondheid kan behouden voor toekomstige kinderen, of mogelijk een makkelijke menopauze kan doormaken, zodat ze de komende decennia op een prettige manier ouder kan worden. Doordat alle tijdschriftcovers en krantenkoppen draaien om zwangerschap en geboorte – niet zo verrassend, want deze gebeurtenissen verkopen beter – hebben we misschien geen oog gehad voor dit laatste hoofdstuk van het kraamverhaal. De postnatale ervaring van een vrouw wordt eventueel vluchtig vermeld aan het eind van een zwangerschapsboek, of krijgt een halve minuut aandacht aan het slot van een televisieprogramma, maar men graaft zelden dieper. In plaats van dat ze wordt uitgenodigd voor een sacrale time-out nadat ze haar baby ter wereld heeft gebracht, krijgt een nieuwe moeder waarschijnlijk te maken met de druk om ‘terug te veren’ – terug naar de productiviteit van voor haar zwangerschap, terug naar haar oude lichaam en de stemming die ze had voor haar zwangerschap. Maar bij moeder worden bestaat er geen weg terug; je kunt er alleen doorheen. Na de geboorte van haar kind moet iedere moeder die eerste fase van aanpassing doormaken. Het is een vreemd en prachtig niemandsland dat tegelijk uitputtend en opwindend is, mysterieus en monotoon. Als ze na grofweg anderhalve maand de andere kant van de postnatale fase bereikt, heeft ze haar blik vrijwel zeker gericht op wat komen gaat, klaar om haar volgende stappen te zetten op het pad van haar moederschap. De eerste veertig dagen is een vriendelijke gids voor deze tijd van transformatie. Het eenvoudige plan voor voeding en steun is geïnspireerd door de wereldwijde tradities van zwangerschapszorg die al duizenden jaren bestaan. Het deelt eenvoudige wijsheden over welk helend voedsel te eten, welke thee en kruidendrankjes te drinken, en over de kleine stapjes die je kunt zetten om je voor te bereiden op de kraamtijd. Maar het is een nieuwe gids voor een nieuw tijdperk, bedoeld om een moderne moeder te helpen haar eerste weken van het moederschap met verve en gratie door te maken.
Het boek is geboren uit mijn eigen kraamervaring, mijn kennissen wijdden me in in de Chinese traditie van postnatale zorg die bekendstaat als zuo yuezi, en deze ervaring zette me ertoe aan om een bedrijf op te richten dat moeders de gezonde voeding wil geven die zij nodig hebben om te floreren na de bevalling. Nadat ik een heleboel moeders heb gevoed in de dagen en weken na hun bevalling, ben ik ervan overtuigd geraakt dat voedzame kraammaaltijden, opgediend met een flinke schep liefdevolle zorg, een cruciale rol spelen bij het ondersteunen van het lichamelijk en geestelijk herstel van de moeder, en helpen om haar een gevoel van vertrouwen en kalmte te geven. Het boek bevat mijn favoriete kraamrecepten voor helende soepen, maaltijden en snacks om de reserves weer aan te vullen, en verwarmende, kalmerende theeën die de lactatie een zetje geven. De recepten zijn geworteld in traditionele kookwijzen en gebruiken een aantal bijzondere ingrediënten, maar de nadruk ligt op eenvoud. De koesterende en therapeutische gerechten bevatten makkelijk vindbare basislevensmiddelen, handen vol aantrekkelijke verse producten, en komen tot stand middels moeiteloze kooktechnieken die passen bij hoe we tegenwoordig onze keukens gebruiken. En dit voedsel kan door vrijwel iedereen worden gemaakt, zodat mama en haar partner verder kunnen met al die goede dingen – namelijk alles leren over hun dierbare kind.
Boekfragment uit:
De eerste veertig dagen – voeding en inspiratie voor de nieuwe moeder
Heng Ou
ISBN 978-94-92995490
€ 24,90
hardcover/ 240 pagina’s/ full colour/ 20 x 23 cm / 240 pagina’s
We raden dit boek met een warm hart aan voor elke zwangere vrouw en is prachtig om cadeau te geven voor in de kraamtijd. Het boek is o.a. te koop bij Samsara.