Vroeg of laat krijgen we er allemaal wel eens mee te maken met al onze ontdekkende en experimenterende kinderen: wondjes…
Hoe kun je die het best natuurlijk verzorgen?
We gaan in dit stukje uit van huis- tuin- en keukenwondjes die niet direct gehecht hoeven worden of anderszins behandeld door een dokter. De wondjes die je thuis aan de lucht of met een pleister kunt laten helen.
De meeste wonden hebben eigenlijk maar weinig nodig. Het is vooral belangrijk dat ze schoon zijn en schoon gehouden worden zolang ze open zijn, zodat er geen infecties ontstaan. Een bloedend wondje bloedt zichzelf meestal goed schoon, laat het dus vooral eventjes bloeden voordat je gaat deppen en stelpen. Om te helpen schoonmaken, bijvoorbeeld bij een schaafwondje, kun je deppen met een washandje met warm water of voorzichtig afspoelen onder de douche of kraan (zonder zeep!).
Er zijn verder een heleboel middeltjes direct uit de natuur die helpen bij wondgenezing.
Bij (diepe) wondjes die niet goed hebben kunnen bloeden, is er (een hele kleine) kans op tetanus, vooral als er paarden in de buurt zijn. In dit geval is het belangrijk dat er zuurstof bij de wond komt. Sommigen doen dit door de wond te ontsmetten met een paar druppels waterstofperoxide of hypercal oplossing.
Er zijn verder een heleboel middeltjes direct uit de natuur die helpen bij wondgenezing, hier een aantal:
Moedermelk
Een beproefd middel dat je voor veel verschillende dingen en ongemakken kunt inzetten is moedermelk. Bij een verwonding helpt het niet alleen om lekker bij mama aan de borst te drinken, je lichaam maakt dan rustgevende en pijnstillende stofjes aan, maar ook de moedermelk zelf kun je op het wondje doen en zal helpen bij de genezing. Ook wondjes bij jezelf, zoals tepelkloven, kun je verzorgen met wat moedermelk.
Speeksel
De behoefte om je wond of die bij je kind schoon te likken? Ga gerust je gang! Speeksel helpt ook bij de genezing. Speeksel zorgt er namelijk mede voor dat er zich heel snel een korstje kan vormen over de wond, die de wond beschermt en helpt te genezen. Ook in andere culturen is de helende factor van speeksel geen geheim en in het Academisch Medisch Centrum deden ze er onderzoek naar waaruit bleek dat wonden die met speeksel behandeld worden beduidend sneller genezen.
Honing
Honing heeft sterke antibacteriële eigenschappen, ook bij bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica. Daarnaast heeft het gebruik van honing eigenlijk geen bijwerkingen. Honing kan ook goed worden gebruikt bij brandwonden. Let er wel op dat je biologische honing gebruikt die niet verhit is geweest, liefst direct van de imker. Honing die verhit is geweest (honing uit de supermarkt) verliest een groot deel van z’n anti-bacteriële eigenschappen. Er is ook speciale medicinale honing op de markt, Manuka honing, die een enorm geneeskrachtige werking heeft en ook bij koortslippen een geweldige uitkomst biedt.
Propolis zalf
Propolis is een goedje dat gemaakt wordt door honingbijen uit knoppen, sap van planten en bomen (meestal hars), en andere botanische bronnen, om zich tegen infecties van buitenaf te beschermen. Propolis zalf heeft dezelfde antibacteriële eigenschappen als het gebruik van honing op wonden. Fijn voor in je EHBO doos.
Aloe Vera plant
Het sap kun je op de huid smeren, dit verkoelt en herstelt de huid. Je kan het bewaren in de koelkast. Sowieso altijd handig om een Aloe plant in huis te hebben, voor allerlei wondjes, littekens, brandwonden, eczeem, etc!
Smeerwortel (Symphytum officinale)
Smeerwortel heeft wondhelende eigenschappen. Het stimuleert de aanmaak van nieuwe cellen en weefsels op plekken waar het lichaam is beschadigd. Het is een ontstekingswerend kruid. Voor huidaandoeningen kun je gebruik maken van omslagen, kompressen, cremes en kruidenpap, bereid met smeerwortel. Smeerwortel kan ook worden ingezet bij andere ongemakken zoals kneuzingen, botbreuken, bloeduitstortingen, sportblessures, etc.
Hypercal
Hypercal is een mengsel van calendula en hypericum, twee enorm geneeskrachtige energetische middelen. Hypercal is een natuurlijk homeopathisch ondersteunend middeltje bij het desinfecteren van wondjes en schaafwonden. Hypercal kun je gebruiken in een tinctuur.
Driekleurig viooltje (Viola tricolor)
Het populaire tuinplantje is heel goed in het herstellen van de huid doordat het onder andere ontstekingsremmend werkt, pijn vermindert en goed is voor je immuunsysteem. Alle bovengrondse delen van het viooltje kunnen worden gebruikt. Maak een aftreksel door één kopje water te koken en daar een paar vioolblaadjes/delen van het viooltje in stukjes aan toe te voegen. Laat een half uur staan en giet het daarna over de wond of drenk er een verbandje in en leg dat op de wond.
Duizendblad (Achillea millefolium)
Duizendblad bevat etherische oliën die helpen bij de genezing van wonden. Je kunt het plantje verwerken tot omslag/wikkel die je op de huid kunt leggen. Let op: je kunt allergisch zijn voor duizendblad! Test het eerst even op een gezond stukje huid voordat je er een wondje mee behandelt!
Een omslag/wikkel maken doe je zo: Kook een halve liter water en giet dit over een handvol duizendblad, zowel bloesems als bladeren kun je gebruiken. Laat het afkoelen tot een aangename temperatuur, drenk een doek van linnen erin en leg deze voor tenminste 10 minuten op de wond, hoe langer hoe beter!
Poeder van gedroogde duizendblad op de wond strooien helpt om hevig bloeden te stelpen!
Goudsbloem (Calendula officinalis)
Ook goudsbloem, ook wel bekend als calendula, bevat etherische oliën die helpen bij wondgenezing. Het werkt ontstekingsremmend en verhoogt de weerstand. De werkzame stoffen zijn het hoogst in de bloemen zelf. Een zalfje voor op kleine wonden maak je zo: Snijd 2 handenvol goudsbloemen in kleine stukjes en stamp ze fijn met een vijzel. Verwarm 50 gram boter en voeg al roerend de bloemen toe. Als de boter helemaal gesmolten is, zeef je het goedje, bijvoorbeeld door een grove doek. Laat de boter in een afgesloten bakje in de koelkast afkoelen. Zodra de boter weer gestold is kun je het op de wond smeren.
Haver (Avena sativa)
In haverstro zitten kiezelzuur en zink, stoffen die beide helpen bij de genezing van wonden. Haverstro verwerk je tot omslag op deze manier: Kook 1 liter water in een pan. Hak 1 handvol haverstro fijn en voeg de stukjes toe aan het water zodra dit kookt. Laat het 20 minuten doorkoken. Je kunt daarna de stukken haver eruit zeven. Laat de vloeistof afkoelen en drenk een linnen doek erin. Leg de doek voor een kwartier of langer op de wond.
Rozenwortel
Heb je toevallig een roos in de tuin groeien? Van de wortels kun je ook een aftreksel maken dat je over je wond kunt gieten of waarin je een doek kunt drenken die je daarna op de wond legt. De wortel van de roos heeft een sterk ontsmettende werking.
Zonder pleister
Laat de wond zoveel mogelijk zonder pleister of verband. Wonden die aan de lucht kunnen helen, helen doorgaans wel tot twee keer zo snel als bedekte wonden! Overdag is het soms handiger om de wond wel te bedekken zodat er niet telkens viezigheid in komt. Laat dan vooral ’s nachts de wond zonder bedekking helen.