Zo. Een provocerende titel. Alsof je het voor het zeggen hebt hoe je kind ter wereld komt. Nee. En ja, toch wel, je kunt heel wat zelf doen! (Ik ga er nu vanuit dat je in de mooie situatie zit dat je een gezonde vrouw zonder bijzondere klachten bent). Ook bij meerlingen & stuitliggingen zijn thuisbevallingen mogelijk. Als je dat graag wilt, vraag dan rond naar een vroedvrouw of verloskundige die dat doet.
Regelmatig hoor ik van vrouwen die graag thuis willen bevallen, maar toch voor de zekerheid van het ziekenhuis kiezen. “Dan ben ik tenminste meteen op de goeie plek als er iets mis gaat”. Natuurlijk is dat waar in sommige situaties. Alsnog vervoerd moeten worden naar het ziekenhuis tijdens je bevalling lijkt me heel naar. Ik denk alleen dat het ziekenhuis ook heel veel situaties creëert waardoor het mis gaat.
Wat is er nodig voor een mooie en goede bevalling?
In mijn ogen zijn dat vertrouwen en een hele hoop hormonen. Het vertrouwen in je eigen lichaam en je kindje. Het lichaam is duizenden jaren geëvolueerd om de soort in stand te kunnen houden, het doet niet zomaar iets.
Verder heb je oxytocine nodig, naast nog een hele cocktail van andere hormomen. Nu hou ik niet zo van het versimpelen van ingewikkelde dingen als hormonen, maar ik doe het toch: Oxytocine is ook wel het ‘knuffelhormoon’. Je maakt het aan als je lekker aan het vrijen bent, op een fijne manier aangeraakt wordt, of je heel vertrouwd voelt. Dit hormoon tiert tijdens een bevalling welig door je lijf en zorgt voor progressie tijdens je bevalling. Het zorgt (mede) voor een goeie ontsluiting.
Jij weet als geen ander wat je voelt. Bij je eerste kind heb je alleen nog geen ervaring, dus een ervaren vroedvrouw of verloskundige die rustig op de achtergrond aanwezig is en stuurt als jij dat nodig hebt is fantastisch. Of op de voorgrond aanwezig is, als je wat vertrouwen van buitenaf nodig hebt, omdat je het zelf ineens heel eng vind of overweldigd bent. Een vrouw die jouw neus liefdevol de goeie richting weer opdraait, je eraan herinnert dat je heel goed bezig bent en dat dit is hoe het hoort te gaan. Ook al is het intens en misschien pijnlijk en eng. Dit vind ik een zoveel beter idee, dan om een spuit met wee-opwekkers in je been te zetten.
Als de ontsluiting stopt
Een voorbeeld van de rol van oxytocine: Als je plotseling een ambulance in moet, is de kans minimaal dat je daarin zal bevallen. Jouw lichaam (wijs als het altijd is), zal meteen de productie van oxytocine stopzetten en zeggen: het is niet niet veilig, stop de persen! Wanneer ontsluiting niet vordert, is het een goed idee om de moeder te helpen. Er is een kans dat ze zich angstig of onveilig voelt. Er is iets dat haar oxytocine aanmaak in de weg staat. Je kunt dan verschillende dingen proberen om haar te helpen:
- Humor (misschien beter overlaten aan de man of vriend). Door te lachen maak je oxytocine aan. Ook al is het maar een klein lachje. Relativeren dus…
- Vragen of er iets is waar ze zich nog zorgen over maakt, of over heeft gemaakt de afgelopen weken. En dat ze nu kan vertellen, als er iets is wat er van haar schouders moet.
Toen een doula dit aan een vrouw vroeg, zei de vrouw dat ze diep in haar hart bang was dat haar vriend niet bij haar zou blijven, waardoor ze het moeilijk vond hem in deze intieme situatie te vertrouwen. Doula en vriend hebben toen niet de hele relatie even de revue laten passeren, maar heel liefdevol haar haar angst laten uitspreken en haar gerustgesteld. Hierna kwam de ontsluiting weer op gang.
- Strelen, zoenen of knuffelen. Een vrouw kan veel angst voelen voor het onbekende en heftige van een bevalling. De oxytocine kan weer gaan stromen als ze zich weer geliefd en veilig voelt. Het kan zo simpel zijn ?.
De hormonenexplosie meteen na de geboorte + de hechting
Na een natuurlijke geboorte barsten zowel jij als je kindje van de hormonen. Zulke hoge concentraties zul je niet snel meer meemaken in je leven. Meteen na de geboorte is het heel belangrijk om je kind bij je te houden, op je blote huid. Het eerste gezicht wat je kind ziet terwijl deze cocktail van hormonen door zijn kleine lijfje raast, zal hij inprenten. Dit gezicht is voor hem bekend vanaf dat moment. In sommige gevallen is het zo dat de man het kindje aangepakt heeft en dat het kind de man dus ingeprent heeft. De man kan dan in de weken die volgen soms het kind beter troosten dan de moeder. Dit is verder prima, maar wel opvallend! Verder doen die hormonen in het lijf van jou en je kind allemaal prachtig werk: Het stilt jullie pijn, het maakt jullie hyperalert en klaar om smoorverliefd op elkaar te worden. Meteen na de geboorte genieten van deze minuten durende rush, dus. Jullie nemen elkaars geuren voor altijd in elkaar op, voelen elkaars huid en worden smoorverliefd. Misschien moet je wel een paar nachtjes bijslapen om deze blijdschap te kunnen voelen, omdat je helemaal uitgeput bent.
8 Redenen om niet in een ziekenhuis te bevallen
- De kans dat je oxytocine en andere hormonen goed gaan stromen is veel groter in een plek waar jij je veilig voelt. Op een plek met zacht licht en misschien muziek, kaarsen, een fijn bed, een bad en de personen van wie je houdt. In een ziekenhuis heb je toch vreemde in- en uit lopend personeel.
- Er wordt bevallen op de klok. Je hebt zoveel tijd voor de verschillende fases in je bevalling. Komt de ontsluiting niet op tijd? Dan volgt er een ingreep (bijv. toucheren, wat de oxytocineproductie nog verder kan doen afnemen, of het gebruik van wee-opwekkers, waardoor de pijn van de weeën heviger wordt en er vaak een waterval aan volgende ingrepen volgt).
- De hormonencocktail die na de geboorte door je lijft raast zorgt voor de hechting en de inprenting. Dit kan makkelijk verstoord worden. De baby wordt vaak niet meteen, maar wel snel gepakt door de verpleegkundige, om gewogen te worden en andere dingen te doen die zo ontzettend kunnen wachten. Wat is nou belangrijker dan dit moment? Verstoring tijdens dit moment kan in de weken daarna ook zorgen voor een gevoel bij de moeder van ‘is dit het nou’? Het proces van razendsnel verliefd worden op je baby op het moment dat al die hormonen door haar lijf stroomden, kan dan onderbroken geweest zijn. De hechting vind dan langzamer en moeizamer plaats. Natuurlijk komt het wel. Alle moeders zijn in het begin uitgeput, maar als je je toch smoorverliefd voelt, kost het allemaal wat minder moeite.
- Het persen wordt gestuurd van buitenaf. Als je perst wanneer je geen perswee hebt, dan heb je veel meer kans op uitscheuren. Je lichaam doet niet zomaar wat. Als je een perswee voelt en dan meeperst is de kans op inscheuring kleiner. Er zijn zelfs vrouwen die niet actief persen, maar het kind gewoon laten komen. Ik heb te weinig ervaring om hier iets over te kunnen zeggen, maar als iemand dit laatste geprobeerd heeft, hoor ik het graag in de reakties.
- Er gebeuren dingen die jouw vertrouwen kunnen schaden en zeker niet altijd nodig zijn: ik heb het over getoucheerd worden, jou op je rug leggen, terwijl je misschien een andere houding wilt aannemen, etc. Je wordt geleefd door zogenaamde experts. De onderhuidse boodschap die afgegeven wordt is: Een bevalling gaat buiten jou om, lever je maar over aan ons, experts. Dit is het ontkrachten van de vrouwelijke wijsheid en vertrouwen in haar eigen lichaam. Je lichaam doet niet zomaar wat. Het is altijd gericht op overleven.
- Je wordt vaak horizontaal gelegd. Ik zeg 1 ding: zwaartekracht. Er is een fase waarbij het hoofdje van de baby, de bilnaad wat uitrekt, omdat het daar zo dicht langs komt. Moet je eens voorstellen hoe moeilijk dat gaat als jij met je volle gewicht op je billen ligt. De reden om jou neer te willen leggen is o.a. ten gunste van het personeel. Ze hebben goed zicht. Het is zelden in het belang van jou en je kind.
- Bovenal: de basishouding in een ziekenhuis is er 1 van risico’s en wantrouwen in het lichaam. Een focus op wat er allemaal fout kan gaan. Het lichaam wordt mechanisch behandelt; als je weeën niet op gang komen, dan krijg je wee-opwekkers. Die verergeren de pijn van de weeën, waardoor je naar een ruggenprik gaat verlangen. Door de ruggenprik nemen je weeën weer af en heb je weer wee-opwekkers nodig. Ook snij je zo het contact met je gevoel en de mogelijkheid om samen te werken met je kindje af. Jouw kindje wordt niet passief naar buiten gewerkt. Het werkt ook keihard met jou mee: Het geeft jouw lichaam een seintje wanneer hij er klaar voor is om geboren te worden. Je vliezen breken dan. Ook duwt het 1/3 van zijn bloed de placenta in om zich klein te maken om door het geboortekanaal te passen.
- De navelstreng wordt heel snel doorgeknipt of afgeklemd. 1/3 van het bloed van de baby blijft dus in de placenta achter, waardoor de baby start met bloedarmoede. Dat kan beter. Gewoon de placenta er aan laten zitten en uit laten kloppen dus. Behalve dat het bloed weer terug kan stromen naar de kleine, kunnen ook de tornehoge hormoonspiegels zich weer normaliseren. Dit heet een lotusgeboorte. Het teveel aan bepaalde hormonen kan rustig afvloeien naar de placenta. Mijn vriend en ik hebben gewoon de schaar aan de verloskundige gevraagd. Zij kon dan lekker naar huis en wij hebben uiteindelijk een uur of 4 gewacht en toen met z’n 2-en in alle rust de placenta doorgeknipt.
Waar je ook voor kiest, onthou altijd: Jij bent de baas, ook in het ziekenhuis! Als iets niet goed voelt, vertrouw daar dan op en laat van je horen.